Vijf vragen aan Cor Overduin: ‘We moeten blijven ageren tegen box 3’

Op maandag 9 september vindt in pers- en politiek debatcentrum Nieuwspoort in Den Haag de tweede NOB Belastingpoort-bijeenkomst plaats. Thema van de middag is: ‘Box 3 – quick fixes’. Cor Overduin (Grant Thornton) is een van de sprekers; hij voert namens de Bond voor Belastingbetalers al enkele jaren procedures over de vermogensrendementsheffing. Inzet: de fictie die box 3 hanteert is in strijd met het EU-recht.

Hoe staan we er wat box 3 betreft voor na het Hoge Raad-arrest van 14 juni?
‘De Hoge Raad is zeker een eind opgeschoven richting belastingbetaler na de eerdere uitspraken van lagere rechters, maar de gemiddelde spaarder schiet er niets mee op. Een verondersteld rendement van vier procent op vermogen was voor de jaren 2013 en 2014 niet reëel – dat weten we nu. Maar voor de bezwaarschriften die massaal zijn ingediend heeft dat geen enkel gevolg. Beleggers moeten volgens de Hoge Raad individueel aantonen dat de belastingdruk in hun geval buitensporig hoog was. Maar ook op stelselniveau kan box 3 in strijd zijn met EU-recht; in die sfeer wil de Hoge Raad echter niet ingrijpen. Als er veranderingen in het stelsel nodig zijn dan moet de wet worden aangepast. Eventueel rechtsherstel is aan de wetgever, vindt de Hoge Raad.’ 

Hoe nu verder?
‘We weten allemaal dat de wetgever de wet niet gaat aanpassen – in elk geval niet op korte termijn en al zeker niet met terugwerkende kracht. Dus ik denk dat er niets anders rest dan de stap richting Europees Hof in Straatsburg. Dat moet dan maar uitmaken of de heffing in strijd is met het recht op eigendom van artikel 1 van het Eerste Protocol bij het EVRM. Ik blijf optimistisch: die fictie van vier procent is zover bezijden de realiteit dat strijd met het EU-recht aannemelijk is. De belastingdruk op het werkelijke inkomen is namelijk boven de 100 procent; dat kan toch niet in stand blijven, lijkt me. We hebben na de publicatie van het HR-arrest nog tot december om actie richting Straatsburg te ondernemen.’

De NOB heeft op 5 juli een notitie gepubliceerd met enkele kortetermijnoplossingen voor box 3 na het HR-arrest van 14 juni. Je was bij het opstellen ervan betrokken. Reële voorstellen?        
‘Het kan natuurlijk altijd beter, maar we kunnen als NOB toch niet stil blijven zitten. Binnen de fiscale wereld is er inmiddels een duidelijke communis opinio: dit mag echt niet zo doorgaan. Maar die eensgezindheid heeft jammer genoeg nog niet geleid tot een substantiële kanteling van het verhaal, want de fiscus houdt vast aan het forfaitaire systeem. Dan wat ons betreft maar enkele kleinere aanpassingen, waardoor in elk geval de voorzichtige spaarder zicht op enige mate van rechtsherstel heeft en de pijn in ieder geval wat wordt verzacht. We geven drie opties: verhoging van het heffingsvrije vermogen, de invoering van een tegenbewijsregeling voor spaartegoeden en aansluiten bij het werkelijk rendement van de spaartegoeden.’   

Valt er wat te verwachten op Prinsjesdag?
‘Weinig, denk ik. De staatssecretaris heeft de bestaande situatie kort geleden nog verdedigd. Hij wil pas in 2020 met mogelijke aanpassingen komen – die dan op z’n vroegst in 2021 zouden ingaan. Daarmee zou het parlement geen genoegen moeten nemen. Het is toch van de zotte dat bij een spaarrente van 0,03 procent een heffing wordt opgelegd die 25 keer zo hoog is als het behaalde rendement? Stel dat je in box 1 ook met forfaitaire regelingen zou werken: je salaris is zoveel, maar we vinden op grond van je opleiding dat je eigenlijk wel meer zou kunnen verdienen – en voor dat laatste bedrag belasten we je. Er zou een ouderwets belastingoproer uitbreken. Maar in alle nuchterheid: we komen niet veel verder zo lang het beleid van Financiën is dat een aanpassing van box 3 niets mag kosten.’

Wat kan de bijeenkomst van 9 september bijdragen aan de discussie?
‘We kunnen de buitenwereld – in het bijzonder de politiek – nog eens duidelijk maken dat spaarders veel te veel belasting betalen over hun inkomsten uit vermogen. Dat is een onrechtvaardige situatie, waartegen we moeten blijven ageren.’

De NOB heeft het recht verworven om onder de vlag van het pers- en politiek debatcentrum Nieuwspoort in Den Haag activiteiten over het thema Belastingen te organiseren. Hiervoor beheert de NOB haar eigen Belastingpoort. Dit sluit aan bij de doelstelling van de NOB om zich sterker te profileren als brede fiscale denktank. De Belastingpoort creëert mogelijkheden om de aanwezige fiscale (praktijk)kennis met pers, politici en beleidsmakers te delen. Op die manier kan vanuit verschillende invalshoeken een bijdrage geleverd worden voor een goede onderbouwing van fiscale beleidsplannen en wetsvoorstellen. Op maandag 9 september vindt de tweede Belastingpoort-bijeenkomst met als thema ‘Box III – quick fixes’ plaats. 

Het arrest van de Hoge Raad: ECLI:NL:HR:2019:816

De NOB-notitie is te vinden op de website.

Belastingpoort nieuwsbrief
Alle leden hebben op 15 augustus 2019 per e-mail een uitnodiging gehad voor de bijeenkomst op 9 september. Aanmelden kan via de Persoonlijke Pagina. Tot op heden werden de Belastingpoort-bijeenkomsten per mail onder de aandacht van de leden gebracht. In het vervolg zal dat via een Belastingpoort-nieuwsbrief gebeuren. Als u over de Belastingpoort-bijeenkomsten wilt worden geïnformeerd, dan kunt u zich via de website op deze nieuwsbrief abonneren. De optie ‘Belastingpoort’ staat onderaan het overzicht. Zie https://www.nob.net/nieuwsbrieven