Vijf vragen aan Sjoerd Douma. ‘Natuurlijk overleeft de belastingadviseur Europa’

Drukke weken voor Sjoerd Douma, hoogleraar Internationaal en Europees Formeel Belastingrecht aan de Universiteit van Amsterdam. Vandaag houdt hij zijn oratie (Aula, Spui, 16.00 uur, belangstellenden van harte welkom). Op 21 juni is hij inleider op het NOB-jaarcongres. Daarnaast loopt het project Rechtsbescherming – een samenwerkingsverband tussen ACTL, NOB en NVIBR.* En verder is er uiteraard ‘het gewone werk’ als partner bij Lubbers, Boer & Douma. 
_{* ACTL = Amsterdam Centre for Tax Law (UvA); NVIBR = Nederlandse Vereniging voor Internationaal Belastingrecht}

Op het NOB-jaarcongres ‘Hoe overleeft de belastingadviseur Europa?’ bent u inleider bij het blok over transparantie. Wat gaat u daar vertellen?    
‘Ik heb twee bijdragen. In de eerste zet ik op een rij welke nieuwe transparantieregels er de afgelopen jaren op de fiscale wereld zijn afgekomen. Dat zijn er heel wat, waarbij voor mij – en ik zal niet de enige zijn – de Mandatory Disclosure-richtlijn de kroon spant. Die treedt op 1 juli 2020 in werking. Dat lijkt nog ver weg, maar er zitten de nodige addertjes onder het gras, waardoor bedrijven en adviseurs nu al in actie moeten komen. Mijn tweede bijdrage gaat over de rechtsbescherming bij de uitwisseling door overheden van informatie over belastingplichtigen. Die heeft een enorme vlucht genomen en daar maken veel mensen zich heel bezorgd over. Ik ga in op de vraag hoe terecht dat is.’

Overleeft de belastingadviseur Europa?
‘Ja, natuurlijk. De belastingadviseur heeft al zo veel overleefd. Wel is het een vak dat geconfronteerd wordt met grote veranderingen – die niemand kan negeren. Je moet je aanpassen aan de nieuwe realiteit en die wordt wat betreft politiek, economie, ethiek en IT steeds complexer. Maar doe er je voordeel mee. Het is bijvoorbeeld niet moeilijk te voorspellen dat er door alle ontwikkelingen meer fiscale disputen en geschillen zullen ontstaan. Concentreer je daarop; als jij het niet doet, doet iemand anders het wel.’

Uw oratie gaat over miscommunicatie in het debat over internationale fiscaliteit. Wat is daarbij uw hoofdlijn?
‘Dat de deelnemers aan dat debat – politici, overheden, bedrijfsleven, media, fiscalisten – nog steeds wantrouwend tegenover elkaar staan. Kennelijk hebben de economische crisis die in 2008 begon en de daarop volgende hervormingen van het internationale fiscale stelsel daar geen eind aan kunnen maken. Ik gebruik inzichten uit de communicatiewetenschap om te laten zien waarom het debat verloopt zoals het verloopt en ik doe voorstellen op welke manier de partijen die er aan deelnemen tot betere oplossingen kunnen komen.’

Eind vorig jaar kwamen NOB en NVIBR met het ACTL overeen dat ze zullen optreden als sponsoren van wetenschappelijk onderzoek naar rechtsbescherming van belastingplichtigen dat onder uw leiding wordt uitgevoerd. Wat is daar de stand van zaken?   
‘NOB en NVIBR kunnen inderdaad onderzoeksprojecten van het ACTL financieel en anderszins ondersteunen. Dat is natuurlijk een zeer welkome aanvulling op ons eigen budget – en het gaat over een belangrijk onderwerp. Ons eerste gezamenlijke project is een actieve inbreng bij de derde editie van de Amsterdam Privacy Conference, die begin oktober plaatsvindt. Privacy-professionals uit de hele wereld wisselen daar inzichten uit over de ontwikkelingen op hun vakgebied. Voor fiscalisten een uitermate relevant rechtsgebied. We zijn druk bezig een toppanel samen te stellen met als werktitel: “International tax transparancy in a globalized world: there’s no limit. Or is there?!” Alles over de conferentie is te vinden op APC2018.com.’ 

En dan is er nog uw ‘gewone werk’. Dat moet toch ook doorgaan?
‘Zeker. Ik ben partner bij Lubbers, Boer & Douma in Den Haag. We organiseren assessments voor fiscalisten en hebben daarnaast een drukke fiscale opinie- en procespraktijk.’

Inschrijven voor het jaarcongres kan via de Persoonlijke Pagina.