NOB/LOF-serie, deel 19: Niets is wat het lijkt; het btw-risico van derivaten

Deze uitgave is te bestellen via Kluwer. 

Beschrijving
In dit boek wordt ingegaan op de btw-behandeling van derivaten. Derivaten zijn financiële instrumenten waarvan de waarde afhankelijk is van de wijziging van een bepaalde variabele. Hetgeen in het derivatencontract is afgesproken, wordt vereffend op een toekomstige datum.
Sinds het uitbreken van de kredietcrisis in 2007 wordt veel over derivaten gesproken. Wat deze financiële instrumenten echter precies zijn, is vaak niet bekend en ook in de wereld van btw zijn derivaten een vrij onbekend fenomeen.
In de huidige Europese regelgeving is niets opgenomen over de btw-behandeling van derivaten, waardoor EU-lidstaten op dit gebied in het duister tasten en hun eigen regelgeving toepassen. Dit zorgt voor rechtsonzekerheid bij en rechtsongelijkheid tussen belastingplichtigen. Aan de hand van de Btw-richtlijn wordt in dit boek een overzicht gegeven van de btw-behandeling van drie soorten derivaten: forwards, futures en swaps. Hierbij komen bepaalde aspecten aan bod, zoals de vraag of sprake is van een levering of een dienst en de aanwezigheid van een bezwarende titel. Tevens wordt de toepassing van verschillende btw-vrijstellingen getoetst.
In 2007 heeft de Europese Commissie een voorstel gedaan tot wijziging van de Btw-richtlijn wat betreft de behandeling van verzekerings- en financiële diensten. In dit voorstel is mede een passage opgenomen voor een vrijstelling van derivaten. Deze wijzigingen, alsmede het voorstel tot een bijbehorende verordening worden in dit boek besproken. De vraag is echter, of met het huidige voorstel het doel wordt bereikt dat de Europese Commissie voor ogen heeft. Een btw-vrijstelling zorgt namelijk niet in alle gevallen voor meer rechtsgelijkheid tussen belastingplichtigen en voor een verbetering van de concurrentiepositie van de Europese Unie.

Over de auteur
Dieuwertje Euser studeerde van 2004 tot 2010 Fiscale economie aan de Universiteit van Tilburg. Sinds 2009 is zij werkzaam als btw-specialist bij KPMG Meijburg & Co Belastingadviseurs te Amstelveen.