NOB-reactie op de internetconsultatie Wet aanpak belastingontduiking

De Nederlandse Orde van Belastingadviseurs (hierna: de Orde) heeft met belangstelling kennis genomen van de internetconsultatie “Wet aanpak belastingontduiking” (hierna: het Consultatie-voorstel). De Orde steunt in zijn algemeenheid een harde aanpak van belastingontduiking. Dat gaat in tegen wet en regelgeving en is nooit aanvaardbaar.

De Orde heeft op zichzelf beschouwd begrip voor de doelstelling van de maatregel om vergrijpboetes aan deelnemers openbaar te maken: cliënten en de maatschappij in brede zin kunnen er baat bij hebben om vooraf te weet te komen of een adviseur betrouwbaar is of dat deze zich schuldig heeft gemaakt aan medewerking aan een vergrijp. Het is voor de Orde ook duidelijk dat een adviseur bij het verstrekken van belastingadvies rekening moet houden met de potentiële maatschappelijke gevolgen van het advies. Maar vanuit rechtstatelijk oogpunt heeft de Orde bezwaar tegen deze specifieke maatregel. Er is een fundamenteel krachtsverschil tussen de heffende overheid en de individuele burger. Het past daarbij niet goed om een generieke maatregel in te voeren waarmee dit krachtsverschil wordt vergroot. Bovendien is het publiceren van een opgelegde vergrijpboete een zware sanctie met vergaande (potentieel blijvende) impact op de privacy van de betrokkene. Het is van belang dat nut en noodzaak van een maatregel in goede balans zijn, het middel zou niet zwaarder mogen zijn dan noodzakelijk is om het doel te behalen.

In dit commentaar biedt de Orde dan ook graag een aantal alternatieve wijzen waarop deze doelstelling ook kan worden behaald. Als wordt besloten om het zware middel van publicatie daadwerkelijk in te zetten, dan pleit de Orde er voor om de procedure daartoe zeer zorgvuldig in te richten om daarmee onterechte of voortijdige publicaties te voorkomen.

De Orde is uiteraard graag bereid om verder mee te denken over de wijze waarop cliënten zich vooraf kunnen vergewissen van de betrouwbaarheid van de betrokken adviseur en in meer algemene zin over het herstellen en waarborgen van het maatschappelijk vertrouwen in belastingadviseurs.

Dit commentaar is tot stand gebracht door de Commissie Wetsvoorstellen, bestaande uit de NOB-leden drs. R.A. van der Jagt (voorzitter), prof. mr. J.W. Bellingwout, mw. mr. P.C. van den Brink, drs. M.J.A.M. van Gijlswijk, prof. dr. E.J.W. Heithuis, mw. prof. dr. S.J.C. Hemels, prof. dr. P. Kavelaars, prof. mr. dr. Q.W.J.C.H. Kok, drs. C. Overduin, drs. W.H. Peters, mr. M.H.C. Ruijschop, mr. E.B. van der Stok, prof. dr. J.L. van de Streek, mr. E.A. Visser, mw. mr. B.E.M. den Boer (secretaris wetsuitvoering) en mr. P.A. Anthoni (secretaris wetgeving), de voorzitter van de sectie Formeel Belastingrecht, mr. F.R. Herreveld, de voorzitter van de Commissie Beroepszaken, mr. W.J.D. Gohres, en met medewerking van NOB-leden mw. dr. mr. A.C. Breuer, mr. J.A.R. van Eijsden, mr. T.C. Gerverdinck, mw. mr. J. Kastelein, mr. M.A. de Kleer en mw. mr. W.E. Nent.